SMART is niet de slimste manier om doelen te stellen

We kennen het allemaal wel, het acroniem SMART. Het wordt al tijden gebruikt bij het zetten van doelen. Het staat voor:

Specifiek – wees concreet in wat je wilt bereiken.
Meetbaar – zorg dat het te meten is, zodat je weet wanneer je het gedaan hebt.
Acceptabel – is er een draagvlak voor in je professionele, maar ook in je persoonlijke omgeving?
Realistisch – is het realistisch te halen?
Tijdsgebonden – zet er een deadline op.

Waar deze prachtige afkorting zich goed voor leent is de formulering van doelen. Heb je ze goed opgeschreven en ben je niks vergeten? Begrijp me niet verkeerd, het is goed om doelen te stellen en nog beter als je ze formuleert via een methode. Ik geloof echter dat perfectie niet bestaat, dus dat er altijd ruimte voor verbetering is. Hoe kan SMART dan beter worden toegepast? Ik stel voor om drie dingen aan te passen. Er zijn veel varianten op SMART gemaakt al en dit zal vast niet de laatste zijn. Kijk eens kritisch naar mijn drie suggesties en pak ervan wat jij nuttig vindt.

Vervang Acceptabel door Ambitieus

Acceptabel betekent dat iedereen het ermee eens is en het accepteert. Een van de grootste valkuilen van SMART doelen formuleren op deze manier is dat het uitnodigt naar “lage” doelen stellen. Niet iedereen heeft dezelfde maatstaf, dus om het iedereen te laten accepteren betekent conformeren naar degene met de laagste standaard. Want die moet het ook accepteren. Ambitieus betekent dat het hoog gegrepen is, dat je moet reiken ergens naartoe, jezelf moet ontwikkelen naar een betere versie van jezelf. Acceptabel wil bijvoorbeeld zeggen dat je 10% meer wilt verkopen van je huidige omzet binnen een jaar tijd. Ambitieus zegt dat je de grootste speler gaat zijn in jouw segment binnen 5 jaar tijd.

Vervang Realistisch met Relevant

Dit is een persoonlijke ergernis van mijzelf. Mensen zeggen vaak: “Wees realistisch”. Maar als er één ding is wat je remt is het realisme. Zoals Will Smith ooit zei in een interview: “ Realistisch zijn is de snelste weg naar middelmatigheid. Het is onrealistisch om een kamer binnen te lopen, een schakelaar om te zetten en de hele kamer is verlicht. Iedereen dacht dat, maar gelukkig Edison niet. Het is onrealistisch om in een stuk omgebogen metaal te stappen en een paar uur lang over de oceaan te vliegen. Dat vond ook iedereen, totdat de gebroeders Wright het deden.” Dus, laat mij maar niet te realistisch zijn! Door dit te vervangen met Relevant ga je heel anders kijken. Is dit een relevant doel voor de fase van mijn leven en vooral voor mijn visie van de toekomst? Dat zorgt tegelijk voor een goede motivatie!

Plak er een I aan vast

SMARTI geeft als laatste letter: Inspirerend. Als jouw doel inspireert krijg je zin om eraan te werken, anderen zullen je eerder helpen en het geeft energie! Een goede manier om iets inspirerend te maken is door een visie te schetsen hoe het eruit zal zien in de toekomst, zo concreet mogelijk. Gebruik hierbij je zintuigen, hoe ziet het eruit, hoe voelt het, hoe ruikt het, wat hoor je allemaal. Maak het levend. Je hebt iets nodig waardoor je uit bed springt, iets dat je motiveert zodat je ook als het tegenzit door zult gaan. Een sterk doel trekt je naar voren. De aantrekkingskracht van een prachtige toekomst is een kracht die je moet gebruiken om iets te bereiken. Een zelf gecreëerde wind in de rug die je extra vaart zal geven als je het goed toepast, en jij moet durven de zeilen volledig omhoog te hijsen en te gaan!